46. Kurier Gminy Puławy: DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików)

Czasy dzieciństwa są szczególnie istotnym okresem w życiu człowieka. To czas, kiedy dziecko uczy się, przez pierwsze lata obserwuje, naśladuje najbliższych. To czas, kiedy tworzą się określone predyspozycje osobowościowe. Mały człowiek zdobywa zasoby, uczy się jak je wykorzystywać. Rodzina to miejsce, w którym dziecko powinno doświadczać bezpieczeństwa i bezgranicznej miłości.

Kim jest dorosłe dziecko alkoholika?
Według Sobolewskiej-Mellibrudy syndrom DDA to zespół utrwalonych, destrukcyjnych schematów osobowościowych, który posiada swoje aspekty umysłowe, emocjonalne, behawioralne i interpersonalne powstałe w dzieciństwie w rodzinie alkoholowej, utrudniające osobie z tym syndromem adekwatny, bezpośredni kontakt z teraźniejszością i po-wodujące psychologiczne zamknięcie się w traumatycznej przeszłości. Na skutek działania tych schematów dana osoba przeżywa i interpretuje aktualne wydarzenia i relacje przez pryzmat bolesnych doświadczeń z dzieciństwa, co prowadzi do wielu problemów w kontakcie z samym sobą oraz z innymi osobami, szczególnie z tymi, z którymi jednostka jest w bliskich związkach. Zniekształcenia te nie są przez DDA uświadamiane.

Problem uzależnienia rodzica głęboko wpływa na dziecko i indukuje jego przyszłe zachowania. Rodzina, w której przynajmniej jedno z rodziców nadużywa alkoholu uznawana jest za dysfunkcyjną. Jerzy Mellibruda wyodrębnił specyficzne schematy o charakterze destrukcyjnym. DDA obawiają się utraty własnego „Ja” w związkach uczuciowych. Odczuwają niskie poczucie wartości i ogólnie negatywny stosunek do samego siebie, poszukują aprobaty i boją się odrzucenia. Życie emocjonalne nacechowane jest obawami przed okazywaniem uczuć, przed konfliktem. Syndrom DDA sprawia, że osoby mają niską zdolność do odpoczynku. Brak odpoczynku sprawia, że rośnie poziom stresu, który trudno jest redukować, jeśli się nie ma odpowiednich umiejętności. Destrukcyjne przejawy widać w zbyt silnym reagowaniu na zmiany, które trudno kontrolować oraz poczuciu niepewności w kwestiach normalności.

Jak sobie pomóc?
Życie w rodzinie alkoholowej prowadzi do wykształcenia u dziecka cech syndromu DDA, pozwala mu się przystosować zwłaszcza emocjonalnie do pochłoniętych nałogiem rodziców, do braku zainteresowania i odrzucenia. Jednak w dorosłości dzieci uzależnionych zaczynają dostrzegać trudności, jakich doświadczali i jak one rzutują na życie. Sprawdź czy syndrom DDA nie dotyczy Ciebie:
1. Czy musisz domyślać się, jak powinna wyglądać normalna rodzina?
2. Czy masz trudności z doprowadzaniem do końca rozpoczętych przedsięwzięć?
3. Czy kłamiesz nawet wtedy, gdy równie łatwo jest powiedzieć prawdę?
4. Czy osadzasz siebie bezlitośnie?
5. Czy potrafisz cieszyć się i przeżywać radość?
6. Czy traktujesz siebie bardzo poważnie?
7. Czy masz trudności z nawiązaniem i utrzymaniem związków intymnych?
8. Czy zbyt silnie reagujesz na zmiany, na które nie masz wpływu?
9. Czy wciąż poszukujesz aprobaty i afirmacji?
10. Czy czujesz, że różnisz się od innych ludzi?
11. Czy jesteś albo nadzwyczaj odpowiedzialny, albo zupełnie nieodpowiedzialny?
12. Czy wykazujesz ogromną lojalność, wiedząc nawet, że ktoś na nią nie zasługuje?
13. Czy szukasz natychmiastowej gratyfikacji, wolisz nie odkładać jej na później?
14. Czy bez długiego namysłu angażujesz się w działania, z których trudno się wycofać, nie biorąc pod uwagę alternatywnych zachowań czy możliwych konsekwencji?
15. Czy szukasz napięcia i trudności, a następnie skarżysz się na ich rezultaty?
16. Czy unikasz konfliktu lub pogłębiasz go, rzadko podejmując próbę uporania się z trudnościami?
17. Czy boisz się odrzucenia i porzucenia, a jednocześnie odrzucasz innych?
18. Czy boisz się porażki, a jednocześnie sabotujesz własne sukcesy?
19. Czy boisz się oceny i krytyki, a jednocześnie krytykujesz i osądzasz innych?
20. Czy masz trudności z zorganizowaniem sobie czasu oraz ustanowieniem priorytetów, które ułatwiłyby Ci pracę?
Im więcej odpowiedzi na „tak” tym większe prawdopodobieństwo, że syndrom DDA dotyczy Ciebie.
Literatura:
1. Bryan E. Robinson, J. Lyn Rhoden, „Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików, PARPA, Warszawa 2000.
2. Sobolewska – Mellibruda Z., Psychoterapia dorosłych dzieci alkoholików. Strategie, procedury i opisy przypadków pracy. psychoterapeutycznej, Instytut Psychologii Zdrowia, Warszawa 2012.
3. Margasinski A., Rodzina alkoholowa z uzależnionym w leczeniu, Impuls, Kraków 2010.

Daria Sokołowska