Uczciliśmy pamięć ofiar zbrodni hitlerowskiej w Leokadiowie
14 stycznia 2022 r. przypada 78. rocznica zbrodni hitlerowskiej w Leokadiowie. 14 stycznia 1944 r. przez niemieckich żołnierzy zostały zamordowane 33 osoby. Pamięć o zabitych została uczczona przez m.in. przez władze samorządowe Gminy Puławy, Gminy Zwoleń oraz mieszkańców Leokadiowa.
Burmistrz Miasta Zwoleń – Arkadiusz Sulima, Zastępca Burmistrz Miasta Zwoleń Grzegorz Molendowski, Przewodniczący Rady Miasta Zwoleń Paweł Sobieszek, Sekretarz Miasta Zwoleń – Mirosław Chołuj, Wójt Gminy Puławy – Kamil Lewandowski wraz z Sołtysem Leokadiowa i radnym Rady Gminy Puławy – Zdzisławem Urbankiem oraz społecznością Szkoły Podstawowej w Leokadiowie na czele z Dyrektor Szkoły – Marzanną Jóźwicką, założyli kwiaty i zapalili znicze pod pomnikiem. Dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział w uroczystości i w ten sposób oddali hołd zamordowanym.
14 stycznia 1944 r. w godzinach wieczornych 33 partyzantów przywieziono do Leokadiowa. Jednego z aresztowanych – Wacława Dębowskiego z Marianowa żandarmi przywiązali drutem kolczastym do samochodu i ciągnęli po Leokadiowie. Wieczorem tego samego dnia wszystkich rozstrzelano. Po przeprowadzeniu egzekucji, funkcjonariusze niemieccy doprowadzili na miejsce zdarzenia trzynastoletniego Hipolita Kopanię, szesnastoletniego Ferdynanda Kopanię oraz Władysława Wosia. Rozkazano wykopać im dół, a następnie ułożyć w nim ciała zamordowanych. Po upływie około roku odbyła się ekshumacja zwłok, w obecności członków rodzin ofiar. Nie odnaleziono jednak żadnych szczątków. Prawdopodobnie zostały one usunięte w celu zatarcia śladów. Ziemię z miejsca egzekucji przewieziono na cmentarz w Zwoleniu, gdzie odbył się pogrzeb zamordowanych. Mimo faktycznego rozstrzelania Polaków 14.01.1944 r., sąd niemiecki w Radomiu wydał wyroki śmierci na aresztowanych dopiero 28 lutego 1944 r., czyli około półtora miesiąca później. Niemym świadkiem tej egzekucji pozostała grusza. W jej pień wrosły kule przeszywające rozstrzelanych.
Pomnik ofiar terroru hitlerowskiego znajdujący się w Leokadiowie to szczególne miejsce nie tylko dla rodzin ofiar, ale także dla mieszkańców wsi, lokalnych władz, społeczności Szkoły Podstawowej. Co roku hołd pomordowanym oddają Kombatanci ze Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych Koło w Zwoleniu.
Miejsce, gdzie odbyła się egzekucja na Polakach to symbol okrucieństwa wojny, dramatu poległych i ich rodzin. Pamiętajmy o tragicznej przeszłości naszych rodaków i znajdźmy czas, by choć na chwilę spuścić głowę nad mogiłą i oddać hołd poległym, walczącym o wolną Polskę.
W 1964 r. w miejscu zbrodni hitlerowskiej został wybudowany pomnik. Początkowo była to płyta z nazwiskami zamordowanych Polaków. Udało się wtedy ustalić nazwiska 31 ofiar, w późniejszym terminie pozostałe dwa. W 1992 r. rodziny pomordowanych ze Zwolenia dobudowały żelazny krzyż. W tym samym roku, z polecenia Urzędu Gminy Puławy, wykonano ogrodzenie pomnika. Pamięć o zamordowanych nie ustaje. Co roku pod pomnikiem w Leokadiowie spotykają się wszyscy, którzy pamiętają o zbrodni.
