Wyjaśnienia dotyczące zmiany wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi

Szanowni Państwo

W chwili obecnej, z uwagi na zagrożenie epidemiczne głównym tematem wszystkich mediów oraz naszych prywatnych rozmów są wszelkie informacje związane z pandemią koronawirusa SARS-CoV-2 a pozostałe problemy odeszły na drugi plan.

Jednym z nich, który bardzo angażował nas w ostatnich miesiącach, jest temat odpadów komunalnych. Samorządy w całym kraju borykają się z problemem ciągłego wzrostu kosztów funkcjonowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele, lecz żadna z nich nie jest zależna od działań Gminy, Rady Gminy czy też Wójta. Do najważniejszych możemy zaliczyć:

  • kolejny wzrost opłat za składowanie odpadów – z kwoty 170 zł w 2019 roku do 270 zł w 2020 roku za tonę zmieszanych odpadów komunalnych (w 2018 r. opłata ta wynosiła 140 zł, w 2017 – 120,76zł),
  • wzrost wynagrodzeń w firmach zajmujących się gospodarką odpadami na skutek wzrostu płacy minimalnej,
  • wzrost cen energii elektrycznej,
  • konieczność dostosowania zezwoleń w zakresie gospodarowania odpadami do nowych wymogów prawnych w zakresie:

          – prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania,

          – zabezpieczenia finansowego roszczeń – konieczność wykupu dodatkowych polis,

          – regulacji tytułów prawnych do nieruchomości – gospodarowanie odpadami może odbywać się wyłącznie na nieruchomości, której właścicielem, użytkownikiem wieczystym, użytkownikiem albo dzierżawcą jest gospodarujący odpadami,

          – przepisów przeciwpożarowych – zezwolenia są wydawane po przeprowadzeniu kontroli instalacji przetwarzania odpadów przez Komendanta Powiatowego (Miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej,

  • trudności ze zbyciem surowców wtórnych na skutek zamknięcia na te surowce rynku chińskiego i spadek ich cen, co spowodowało olbrzymi wzrost stawek opłat za zagospodarowanie tych odpadów (w 2018 r. stawka za zagospodarowanie odpadów opakowaniowych z papieru, tworzyw sztucznych i szkła wynosiła 10 zł netto/tonę, w chwili obecnej stawki te wynoszą odpowiednio 115, 165 i 60 zł netto/tonę, została również zlikwidowana wynosząca nawet 30% bonifikata na zagospodarowanie 1 tony zmieszanych odpadów komunalnych za każdą przekazaną tonę odpadów surowcowych),
  • zakaz składowania oraz wzrost kosztów zagospodarowania frakcji energetycznej odpadów – wcześniej instalacje płaciły za dostarczone paliwo alternatywne, teraz pobierają za nie opłaty,
  • nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wymuszająca m.in. zwiększenie częstotliwości odbioru niektórych frakcji odpadów,
  • wzrost ilości wytwarzanych odpadów przy niewystarczającej liczbie instalacji do ich przetwarzania,
  • coraz mniejsza konkurencja na rynku gospodarki odpadami.

Wzrost kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych na terenie Gminy Puławy w latach 2017 – 2019 przedstawia poniższa tabela:

 Koszty                                                                            Rok 2017 r. 2018 r. 2019 r.
Koszt zagospodarowania odpadów komunalnych dostarczonych przez mieszkańców Gminy Puławy do PSZOK 82 366,15 96 104,26 165 532,88
Koszt zagospodarowania odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych 409 046,87 451 377,05 646 161,48
Koszt odbioru odpadów komunalny od właścicieli nieruchomości zamieszkałych 505 962,63 514 925,64 618 563,90
RAZEM 997 375,65 1 062 406,95 1 430 258,26

Niezależnie od wymienionych wyżej czynników, gminy są zobowiązane wypełnić ciążący na nich obowiązek i zapewnić mieszkańcom ciągłość usługi odbioru i zagospodarowania odpadów. Zgodnie z aktualnymi przepisami, Gminy zobowiązane są do zorganizowania odpowiednich przetargów i nie mają wpływu na ceny ofertowe żądane przez Wykonawców, których zresztą na rynku jest niestety coraz mniej.

Pomimo zniesienia regionalizacji w gospodarowaniu odpadami, na ogłoszone w grudniu ubiegłego roku przetargi na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu naszej gminy w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2020 r. odpowiedziała tylko jedna firma – Zakład Usług Komunalnych Sp. z o. o. w Puławach, która zaoferowała łączną cenę za wykonanie usługi wynoszącą 1 266 259,20 zł brutto. Do ww. kwoty należy dodać pozostałe koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty utrzymania PSZOK (Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych) i zagospodarowania dostarczonych tam odpadów, koszty obsługi administracyjnej tego systemu oraz koszty edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi. Według szacunków, całkowity koszt gospodarowania odpadami komunalnymi w Gminie Puławy w okresie styczeń – sierpień 2020 r. wyniesie ok. 1 530 000 zł, na który składają się:

– koszty wynikające z umowy na zagospodarowanie odpadów – 702 604,80 zł

– koszty wynikające z umowy na odbiór odpadów – 563 654,40 zł

– koszty wynagrodzenia pracowników (1,5 etatu) – 67 200,00 zł

– koszty powiadomienia o podwyżce – 32 000,00 zł

– koszty funkcjonowania PSZOK (dotacja, koszty zagospodarowania) – 164 061,00 zł.

Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach system gospodarowania odpadami komunalnymi ma być systemem samofinansującym się, czyli pieniądze wpłacane przez mieszkańcó
w mają w całości pokryć wydatki związane z jego funkcjonowaniem. Gmina nie może na nim zarabiać ani do niego dokładać z innych źródeł, np. kosztem gminnych inwestycji, nie może też pieniędzy pobranych z opłat przeznaczać na inne cele niezwiązane z gospodarką odpadami. Ze względu na wzrost kosztów, planowane wydatki na 2020 r. związane z gospodarką odpadami w Gminie Puławy wzrosną o ok. 800 000 zł, co stanowi ok. 50% kwoty zabezpieczonej w budżecie. Stąd przykra, ale konieczna decyzja związana z podniesieniem opłat dla mieszkańców, by jak najbardziej zmniejszyć kwotę dopłaty do systemu. Od 1 kwietnia opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi wynosi 20 zł od osoby / miesiąc oraz 40 zł od osoby / miesiąc w przypadku, gdy odpady nie są zbierane i odbierane w sposób selektywny, co pozwoli zmniejszyć kwotę deficytu na koniec sierpnia 2020 r. do kwoty ok. 340 000 zł. Uchwała zmieniająca ww. opłatę została podjęta na Sesji Rady Gminy Puławy w dniu 4 marca 2020 r. a prace nad nią zostały rozpoczęte jeszcze w lutym br. kiedy nikt z nas nie spodziewał się, że tak szybko przyjdzie nam zmierzyć się z koronawirusem. Niestety doręczanie zawiadomień o podwyższeniu stawek pokrywa się z okresem, w którym nastąpił znaczący wzrost zachorowań na SARS-CoV-2 w naszym kraju, dlatego prosimy o zachowanie daleko idącej ostrożności podczas kontaktu z osobami je dostarczającymi. Prosimy również o zrozumienie, że każdy miesiąc opóźnienia we wprowadzeniu zmiany stawki powoduje powiększenie deficytu o kolejne 85 000 zł, na co biorąc pod uwagę prognozowany czas trwania pandemii nie możemy sobie pozwolić.

Skala podwyżki spowoduje zapewne, że przeanalizujecie Państwo, zmiany stawek za gospodarowanie odpadami w sąsiednich gminach i porównacie je do obowiązujących w naszej gminie. Jest to postępowanie jak najbardziej naturalne, lecz należy przy tym pamiętać, iż każda gmina ma swoją specyfikę. Gminy różnią się miedzy sobą strukturą demograficzną ludności, powierzchnią, gęstością zaludnienia, ilością wytwarzanych odpadów w przeliczeniu na mieszkańca, itp. Wszystkie te składowe wpływają na wysokość opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, dlatego też stawki opłat w poszczególnych gminach mogą i będą się różnić. Jednocześnie z przykrością informujemy, że niestety nie jest to ostatnia podwyżka tej stawki w tym roku. Zmiany w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, które po okresie przejściowym muszą być stosowane od września br., będą musiały skutkować kolejnym wzrostem opłaty.

Mając na uwadze powyższe, zwracamy się do Państwa z apelem o racjonalne, przemyślane oraz uczciwe postępowanie z wytwarzanymi i zbieranymi odpadami, a także o świadome i pełne prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów. Jedyne, co jesteśmy w stanie zrobić jako mieszkańcy, aby ograniczyć koszty gospodarowania odpadami komunalnymi, to ograniczenie ilości ich wytwarzania oraz prawidłowe z nimi postępowanie.W związku z tym, prosimy o rozważenie przez każdego mieszkańca możliwości kompostowania bioodpadów oraz wykorzystywania ich na własne potrzeby, racjonalne i przemyślane zakupy poprzez wybieranie towarów nie posiadających opakowania lub posiadającego opakowanie bardzo proste, wyzbywanie się rzeczy w dobrym stanie poprzez sprzedaż lub oddanie bezpłatne innej osobie, pozostawianie zużytych opon u podmiotów, gdzie jest świadczona usługa ich wymiany, oddawanie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego przy zakupie nowego towaru, itp. Wszelkie działania, nawet te najmniejsze, podjęte w każdym gospodarstwie domowym, przełożą się na znaczące obniżenie ilości w skali gminy, co pozwoli na ograniczenie wzrostu kosztów systemu gospodarki odpadami komunalnymi.